Aby dobrze gospodarować zasobami leśnymi trzeba wpierw dobrze poznać jego stan obecny. Dlatego przygotowanie planu poprzedza zawsze dokładna inwentaryzacja i ocena stanu lasu. Leśnicy określają takie cechy lasu, jak struktura, budowa, wiek, skład gatunkowy, stan zdrowotny, warunki glebowo-siedliskowe itp. Współczesne plany gospodarowania na terenach leśnych wykonuje się, wykorzystując najnowsze osiągnięcia techniki.  Podstawowym narzędziem pracy jest tu leśna mapa numeryczna (LMN), będąca częścią systemu informacji przestrzennej (GIS). Mapa ta w sposób graficzny przetwarza i przedstawia dane zebrane podczas prac terenowych. Od lat w urządzaniu lasu stosuje się również coraz doskonalsze metody wykorzystywania zdjęć lotniczych i satelitarnych, które uzupełniają wyniki prac terenowych.W działaniach przewidzianych do realizacji uwzględnia się cele gospodarki leśnej i funkcje, jakie pełnią lasy w urządzanym nadleśnictwie.  Każdy las jest inny i wymaga indywidualnego traktowania. Stąd ważne jest, żeby dokładnie poznać każdy jego fragment, a prace do wykonania dobrze rozłożyć w czasie, mając zawsze na uwadze, że las nie znosi pośpiechu.Na podstawie zebranych danych planuje się przyszłą gospodarkę leśną, tak by w jej efekcie osiągnąć lasy trwałe, wielofunkcyjne o dużej różnorodności przyrodniczej. W wyniku tych prac powstaje plan urządzenia lasu, który jest podstawowym dokumentem w działalności gospodarczej i ochronnej nadleśnictwa. Oprócz opisu drzewostanów zawiera plany hodowli lasu, ochrony lasu, ochrony przeciwpożarowej, zagospodarowania turystycznego i użytkowania. Integralną częścią planu urządzenia lasu jest Program Ochrony Przyrody.

Plan urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Tuchola obowiązuje na lata 2018-2027.